33 Αρχιτέκτονες, Εικαστικοί και Designer για το Μέλλον των πόλεων
Πραγματοποιήθηκαν εχθές 16 Μαΐου 2017 τα εγκαίνια της έκθεσης “Urban fictions for possible futures”. Παρουσιάζονται ουτοπικά και δυστοπικά σενάρια, τα οποία αξιοποιούν το μέλλον ως εργαλείο κατανόησης για το ίδιο το παρόν. Δημιουργοί, εικαστικοί, αρχιτέκτονες και designers οι οποίοι πλάθουν διαφορετικές ιστορίες για το μέλλον των πόλεων. Η Έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 16 Ιουλίου και φιλοξενείται στη Διπλάρειο Σχολή (πλατεία Θεάτρου 3). Η είσοδος είναι ελεύθερη και είναι ανοικτή από τις 12 το μεσημέρι μέχρι και τις 9 το βράδυ.
33 εικαστικοί, αρχιτέκτονες και designers
Η έκθεση φιλοξενεί 33 συμμετοχές με ατομικά ή ομαδικά έργα. Μεταξύ τους μπορεί να δει κανείς ενδιαφέροντα έργα από καταξιωμένους αλλά και νεότερους Έλληνες αρχιτέκτονες.
Ξεχωρίζουν δύο σημαντικά ιστορικά έργα από τη δεκαετία του 1960: η «Ηλεκτρονική Πολεοδομία» του αρχιτέκτονα Τάκη Χ. Ζενέτου και η «Οικουμενόπολη» του αρχιτέκτονα και πολεοδόμου Κωνσταντίνου Δοξιάδη.
Συμμετοχές όπως αυτές σημαντικών Πανεπιστημιακών σχολών αρχιτεκτονικής και design, όπως το Advanced Studio του Michael Young από το Πανεπιστήμιο Yale και το MArch Unit 24 της Πηνελόπης Χαραλαμπίδου και του Michael Tite από τη σχολή Bartlett του Λονδίνου προσθέτουν κύρος και ενδιαφέρον στην έκθεση.
Το βλέμμα του επισκέπτη τραβάει επίσης, μεταξύ άλλων, μία βίντεο εγκατάσταση, έργο του αρχιτέκτονα Liam Young που δημιουργήθηκε ως παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση και βασίστηκε σε εργαστήριο που προηγήθηκε το Μάρτιο στην Αθήνα.
Ανάμεσα στα ονόματα καλλιτεχνών που συμμετέχουν σημειώσαμε τους: Pinar Yoldas, !Mediengruppe Bitnik, Morehshin Allahyari & Daniel Rourke και Λίνα Θεοδώρου, και ανάμεσα στους αρχιτέκτονες την ομάδα AREA (Architecture Research Athens), τον Αριστείδη Αντονά και στους Designers τους Design Earth, Metahaven, Adam Harvey και την Behnaz Farahi.
Η έκθεση “Urban fictions for possible futures”
Διαβάζουμε στην παρουσίαση της έκθεσης από το site της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του ιδρύματος Ωνάση:
Το μέλλον σήμερα μοιάζει να είναι πιο κοντά από ποτέ άλλοτε. Μια σειρά από περιβαλλοντικές, τεχνολογικές και κοινωνικές μεταβολές μεταμορφώνουν τον πλανήτη και μας καλούν να αναλογιστούμε τη θέση μας σε αυτόν. Η Γη θυμίζει μια πόλη που συνεχώς εξαπλώνεται, ενώ άλλες περιοχές εγκαταλείπονται λόγω της κλιματικής αλλαγής και ακραίων κοινωνικοπολιτικών συνθηκών. Η ζωή στις πόλεις αναδιοργανώνεται, χάρη σε έξυπνα συστήματα που διαρκώς επεξεργάζονται τις κινήσεις ανθρώπων αλλά και μηχανών. Τεχνητές οικολογίες υπόσχονται απαντήσεις στις συνέπειες της ανθρωπογενούς δραστηριότητας στο φυσικό περιβάλλον, καθώς και στις ανάγκες του αυξανόμενου πληθυσμού.
Τι σημαίνουν, όμως, οι αλλαγές αυτές για το μέλλον; Ποιος θα είναι ο ρόλος του ανθρώπου στους ταχείς μετασχηματισμούς του αστικού και φυσικού περιβάλλοντος;
Η έκθεση Tomorrows εστιάζει στις πολυδιάστατες πτυχές που παρουσιάζει το μέλλον σήμερα . Φιλοξενεί έργα καλλιτεχνών, αρχιτεκτόνων και designers που αφηγούνται ιστορίες για πιθανούς αυριανούς κόσμους, καθώς και για τις αγωνίες και προσδοκίες των κατοίκων τους. Τάσεις του παρόντος γίνονται αφορμή για υποθετικά –και συχνά υπερβολικά– σενάρια που αφορούν το αύριο. Οι αφηγήσεις αναφέρονται σε τεχνο-φυσικά περιβάλλοντα, σε νέα κελύφη για τον άνθρωπο και άλλους έμβιους οργανισμούς, σε επερχόμενα τεχνολογικά δίκτυα και υποδομές, στη διαμόρφωση μιας κοινωνίας που βασίζεται στην καταγραφή δεδομένων, καθώς και στον επαναπροσδιορισμό του ρόλου του ανθρώπου σε σχέση με τη φύση και την τεχνολογία. Η έκθεση περιλαμβάνει βίντεο εγκαταστάσεις, αρχιτεκτονικές αφηγήσεις, σχέδια, μακέτες και μοντέλα υποθετικών συστημάτων, φορέσιμα και αντικείμενα τρισδιάστατης εκτύπωσης. Μέσα από την εξιστόρηση διαφορετικών ιστοριών με σημείο αφετηρίας πάντα το μέλλον, επιδιώκεται η παρουσίαση πρακτικών, μεθόδων και εργαλείων που ενθαρρύνουν την κριτική ενασχόληση με το ίδιο το παρόν.
Οι συντελεστές
Επιμέλεια: Δάφνη Δραγώνα, Πάνος Δραγώνας
Συντονισμός: Χρήστος Καρράς
Οργάνωση: Κωνσταντίνα Σουλιώτη
Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός: Πάνος Δραγώνας, Βαρβάρα Χριστοπούλου
Συμμετέχουν: Κωνστανίνος Δοξιάδης, Shu Lea Cheang, Design Earth, Δήμητρα Κατσώτα & το Coastal Domains Option Studio, Στεφανία Στρούζα & The New Raw, Cathryn Dwyre & Chris Perry, Emma Charles, Morehshin Allahyari & Daniel Rourke, Erich Berger & Mari Keto, Κυριακή Γονή, Αριστείδης Αντονάς, Ζηνοβία Τολούδη, Michael Young & το Yale School of Architecture Advanced Studio, Metahaven , Τάκης Χ. Ζενέτος, Μανώλης Δασκαλάκης-Λεμός, Λίνα Θεοδώρου, Πηνελόπη Χαραλαμπίδου & MArch Unit 24, Bartlett School of Architecture, Liam Young, Λυδία Καλλιπολίτη & Ανδρέας Θεοδωρίδης με τις Erica Vinson και Xueping Li, Seraphim Le και Dakota Pace, Point Supreme Architects, Ζήσης Κοτιώνης, Tobias Revell, AREA Architecture Research Athens, Victoria University of Wellington, Adam Harvey, Ava Aghakouchak & Mαρία Πανέτα, New Affiliates & FarzinFarzin, Behnaz Farahi, James Bridle, Βασιλεία Στυλιανίδου, !Mediengruppe Bitnik, Pinar Yoldas.
Ο Liam Young είναι θεωρητικός αρχιτέκτονας και κινηματογραφιστής που δραστηριοποιείται στους χώρους συνάντησης μεταξύ design, μυθοπλασίας και μέλλοντος. Γεννημένος στην Αυστραλία, ζει στο Λονδίνο και είναι ιδρυτής του Tomorrow’s Thoughts Today, ενός ομίλου προβληματισμού που διερευνά τις δυνατότητες φανταστικής, θεωρητικής και υποθετικής αστικής ανάπτυξης. Συν-διευθύνει επίσης το νομαδικό ερευνητικό εργαστήριο Unknown Fields Division, που ταξιδεύει ανά τον κόσμο, σε αποστολές και κινηματογραφήσεις, προκειμένου να καταγράψει ανερχόμενες τάσεις και να αποκαλύψει αδύναμα σημεία από πιθανά μέλλοντα. O Λίαμ Γιανγκ υπήρξε παραγωγός μιας ταινίας μικρού μήκους που ήταν υποψήφια στα βραβεία BAFTA (Βρετανική Ακαδημία Κινηματογραφικής και Τηλεοπτικής Τέχνης). Έχει παρουσιάσει πρεμιέρες ταινιών του στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Λονδίνου, ενώ έργα του βρίσκονται σε συλλογές μουσείων, όπως το Victoria & Albert Museum του Λονδίνου, το Museum of Metropolitan Art της Νέας Υόρκης και το Powerhouse Museum του Σύδνεϋ. www.tomorrowsthoughtstoday.com
Η Leigh Alexander γράφει για τα σημεία τομής μεταξύ τεχνολογίας και ποπ κουλτούρας. Είναι υπεύθυνη για το τεχνολογικά podcast της Guardian, διατηρεί τη στήλη “Oracles of the Web” στο site Motherboard και ασχολείται περιστασιακά με τον αφηγηματικό σχεδιασμό σε ανεξάρτητα βιντεοπαιχνίδια. Εξέδωσε πρόσφατα τη cyberpunk νουβέλα Monitor, ενώ ξεκίνησε μια σειρά βίντεο ASMR αφιερωμένη στο vintage computing. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα έργα της στο leighalexander.net/about.
Ο James Bridle είναι Βρετανός καλλιτέχνης και συγγραφέας που ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έργα του έχουν παρουσιαστεί σε εκθέσεις ανά τον κόσμο και στο Ίντερνετ, ενώ έχει λάβει αναθέσεις από φημισμένες γκαλερί και ιδρύματα όπως το Victoria & Albert Museum και το Barbican του Λονδίνου, η Τριενάλε Αρχιτεκτονικής του Όσλο και η Μπιενάλε Design της Κωνσταντινούπολης. Κείμενά του για τη λογοτεχνία, τον πολιτισμό και τα δίκτυα έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και περιοδικά όπως το Wired, το Domus, το Cabinet, η Atlantic, η Guardian, ο Observer και πολλά άλλα, είτε έντυπα είτε ηλεκτρονικά. Δίνει συχνά διαλέξεις σε συνέδρια, πανεπιστήμια και άλλες εκδηλώσεις. Η διατύπωση του ερευνητικού του πρότζεκτ, Νέα Αισθητική (New Aesthetic), έχει πυροδοτήσει συζητήσεις, διαφωνίες και δημιουργικά εγχειρήματα σε διαφορετικά επιστημονικά πεδία. Περισσότερα για το έργο του στην ιστοσελίδα http://booktwo.org.
Ο Bruce Sterling είναι συγγραφέας, δημοσιογράφος, επιμελητής και κριτικός. Γνωστός κυρίως από τα δέκα μυθιστορήματά του επιστημονικής φαντασίας, γράφει επίσης διηγήματα, κριτικές για βιβλία και το design, άρθρα γνώμης και εισαγωγές σε βιβλία. Εκτός από τα μυθιστορήματά του, έχει εκδώσει επίσης τα βιβλία The Hacker Crackdown: Law and Disorder on the Electronic Frontier (1992), Tomorrow Now: Envisioning the Next Fifty Years (2003), Shaping Things (2005), The Epic Struggle of the Internet of Things (2014). Το πιο πρόσφατο βιβλίο του είναι μια συλλογή ιταλικών ιστοριών επιστημονικής φαντασίας με τίτλο Utopia Pirata: I Racconti Di Bruno Argento (2016). Έχει προκληθεί ως «Φιλοξενούμενος Οραματιστής» στο Art Center College of Design, στην Πασαντίνα της Καλιφόρνια (2005 και 2011), στο Sandberg Instituut του Άμστερνταμ (2008), στο Κέντρο Επιστημών και Φαντασίας του Arizona State University (2013) και στο Arthur C. Clarke Center για την Ανθρώπινη Φαντασία (2016). Υπήρξε επίσης προσκεκλημένος επιμελητής στο Share Festival Ψηφιακής Τέχνης και Κουλτούρας του Τορίνο (2008) και επιμελητής του Casa Jasmina στο Fab Lab του Τορίνο (2015).
H Μαρίνα Γιώτη είναι κινηματογραφίστρια και εικαστικός, με βάση της την Αθήνα. Σπούδασε χημική μηχανική, περιβαλλοντική διαχείριση (MSc), κινηματογράφο, καθώς και media & επικοινωνία (MA) στην Ελλάδα, τη Μεγάλη Βρετανία και το Βέλγιο. Παρά τη συμβατική κινηματογραφική της εκπαίδευση, η δουλειά της διερευνά τις αισθητικές και αφηγηματικές δυνατότητες των μέσων, μέσα από βίντεο, εγκαταστάσεις και υβριδικά έργα. Στο κινηματογραφικό της έργο, συχνά επεξεργάζεται παλιό, προϋπάρχον αρχειακό υλικό, για να επαναπροσεγγίσει και να επαναφηγηθεί παλιές, ξεχασμένες ιστορίες. Έχει επίσης συνεπιμεληθεί δύο εκθέσεις και έχει οργανώσει προβολές πειραματικών ταινιών και ντοκιμαντέρ για κινηματογραφικά φεστιβάλ. Οι ταινίες και οι εγκαταστάσεις της έχουν παρουσιαστεί σε εκθέσεις και κινηματογραφικά φεστιβάλ (Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Τορόντο, transmediale Βερολίνου, Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Jeonju Νότιας Κορέας, Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βιέννης – Viennale, Les Rencontres Internationales) και εκθέσεις (Art Space Pythagorion Σάμου, 5η Mπιενάλε Θεσσαλονίκης, Media Art Mπιενάλε του Βρότσλαβ, Bozar Βρυξελλών, CaixaForum Βαρκελώνης, Ίδρυμα ΔEΣTE, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και Στέγη του ιδρύματος Ωνάση). Αυτή την περίοδο ολοκληρώνει την πρώτη της ταινία μεγάλου μήκους, ένα ντοκιμαντέρ που διαδραματίζεται στο Κάιρο, με πρωταγωνιστή τον Alan Bishop, του συγκροτήματος Sun City Girls και της δισκογραφικής εταιρείας Sublime Frequencies.
Η Δάφνη Δραγώνα είναι επιμελήτρια και θεωρητικός με βάση το Βερολίνο. Είναι μέρος της βασικής επιμελητικής ομάδας του φεστιβάλ για την τέχνη και τον ψηφιακό πολιτισμό, transmediale. Εστιάζει το ενδιαφέρον της σε μετά-ψηφιακές καλλιτεχνικές πρακτικές και μεθοδολογίες καθώς και σε εναλλακτικές, υποδομές και συστήματα που επιδιώκουν την κριτική ενδυνάμωση χρηστών και πολιτών. Άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε ακαδημαϊκές εκδόσεις, καταλόγους εκθέσεων και περιοδικά πολιτισμού και τέχνης. Έχει συνεργαστεί με μουσεία και φεστιβάλ. Μεταξύ άλλων έχει επιμεληθεί ή συνεπιμεληθεί τα ακόλουθα: Homo Ludens Ludens (Laboral, 2008), Mapping the Commons – Athens (ΕΜΣΤ, 2010), Data Bodies – Networked Portraits (Fundacion Telefonica & Alta Tecnologia Andina 2011), Datenspiel/Dataplay (Ινστιτούτο Γκαίτε & Frown, 2013), Εκ Νέου (ΕΜΣΤ, 2013) , Home/s (Ινστιτούτο Γκαίτε & Μουσείο Μπενάκη, 2013), New Babylon Revisited (Ινστιτούτο Γκαίτε, 3 137, Space Under, Circuits & Currents, 2014), την έκθεση και το συνέδριο της transmediale 2015 Capture All, το συνέδριο της transmediale 2017 ever elusive. Είναι διδάκτωρ του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ο Πάνος Δραγώνας είναι αρχιτέκτονας, επιμελητής και καθηγητής Αρχιτεκτονικού και Αστικού Σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Το 2012 ήταν εθνικός επίτροπος και συνεπιμελητής της έκθεσης Made in Athens στη 13η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας. Έχει συνεπιμεληθεί επίσης τις εκθέσεις Adhocracy [Athens] (2015), Rethink Athens (2013), 14F/21GR – Νέοι αρχιτέκτονες από τη Γαλλία και την Ελλάδα (2012) και τη 2η Μπιενάλε Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων (1998). Από το 2001 έως το 2013 ήταν σύμβουλος έκδοσης των επιθεωρήσεων Αρχιτεκτονικά Θέματα και Θέματα Χώρου + Τεχνών. Το ερευνητικό και σχεδιαστικό έργο του επικεντρώνεται στους μετασχηματισμούς των ελληνικών πόλεων κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και στις σχέσεις μεταξύ κινηματογράφου, αρχιτεκτονικής και μοντέρνας πόλης. www.deltarchi.com
O Πάνος Μιχαήλ γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Εργάζεται ως φωτογράφος και ψηφιακός καλλιτέχνης, ενώ παράλληλα, εδώ και αρκετά χρόνια, δημιουργεί ψηφιακά ιντερνετικά σύμπαντα και συνθέσεις, οι οποίες με έναν ποιητικό και συγχρόνως ωμό αισθητικά τρόπο περιγράφουν ή αποκρυσταλλώνουν τη σύγχρονη μητροπολιτική πραγματικότητα. Ως φωτογράφος έχει συνεργαστεί με περιοδικά, με πρωτοποριακές θεατρικές ομάδες της πόλης (Bijoux de Kant, Create an Accident, Blitz, Elephas Tilensis κ.ά.), με τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, με ιστορικά θέατρα όπως το Θέατρο Τέχνης, με τον Διονύση Σαββόπουλο, τον Δημήτρη Παπαϊωάννου, τον φωτογράφο Σπύρο Στάβερη κ.ά. Έχει πάρει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις, καθώς στην τελευταία ομαδική έκθεση Connected που διοργάνωσε λίγο πριν από το θάνατό του ο σημαντικός εικαστικός Νίκος Αλεξίου. Είναι συνεργάτης του lifo.gr ως φωτογράφος και συντάκτης πολιτιστικών θεμάτων.
H Ιωάννα Μπουραζοπούλου γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Συγγράφει μυθιστορήματα, θεατρικά και διηγήματα. Τα έργα της εντάσσονται κυρίως στα είδη της πολιτικής φαντασίας και της δυστοπικής λογοτεχνίας. Έχει συμμετάσχει ως ομιλήτρια σε εθνικά και διεθνή φεστιβάλ, εκθέσεις και στρογγυλά τραπέζια. Διηγήματα και άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικές εφημερίδες, περιοδικά και λογοτεχνικά περιοδικά. Έχουν εκδοθεί πέντε μυθιστορήματά της και ένα βιβλίο για παιδιά. Το μυθιστόρημα Τι είδε η Γυναίκα του Λωτ;, που κυκλοφορεί στα ελληνικά, τα γαλλικά και τα αγγλικά, συμπεριλήφθηκε στη λίστα της εφημερίδας The Guardian με τα καλύτερα βιβλία επιστημονικής φαντασίας του έτους 2013. Της έχουν απονεμηθεί τα εξής βραβεία καλύτερου μυθιστορήματος: The Athens Prize for Literature για το έτος 2007, Λογοτεχνικό Βραβείο ΚΛΕΨΥΔΡΑ για το έτος 2014 και Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών 2014. Έχει λάβει υποτροφίες από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου της Γαλλίας (2012) και το Υπουργείο Παιδείας, Επιστημών και Τεχνών του γερμανικού κρατιδίου της Βαυαρίας (2016).
Ο Κώστας Χαρίτος γεννήθηκε στα Ιωάννινα και τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως εικονογράφος και εννοιολογικός καλλιτέχνης. Έχει δουλέψει στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για παιδικά βιβλία, board games, tabletop RPGs (White-Wolf publishing) και ανεξάρτητα βιντεοπαιχνίδια. Αυτή την περίοδο δουλεύει στο προσωπικό του πρότζεκτ που κινείται στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας και του cyberpunk. Δείγματα της δουλειάς του μπορείτε να βρείτε στο https://www.artstation.com/artist/costasharitos και στο http://hyaloclastics.tumblr.com/.